อาหารเสริมช่วยบรรเทาอาการนอนไม่หลับ

ปัญหาการนอนไม่หลับหรือภาวะนอนไม่สนิทถือเป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยในสังคมปัจจุบัน โดยสาเหตุของปัญหาการนอนหลับนั้นมีหลากหลายปัจจัยเกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็น ความเครียด ความวิตกกังวล ตารางการทำงานที่หนักหน่วงและไม่เป็นเวลา รวมไปถึงพฤติกรรมการดำเนินชีวิตที่ไม่เหมาะสม นอกจากนี้ สภาพแวดล้อม การนอนบนเตียงที่ไม่สบาย และการดื่มเครื่องดื่มบางชนิดก่อนนอนก็อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้คุณภาพการนอนด้อยลงได้เช่นกัน

การพักผ่อนไม่เพียงพอและนอนไม่สนิทเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องหาทางแก้ไข เนื่องจากการนอนหลับถือเป็นกิจกรรมที่มีความจำเป็นต่อการฟื้นฟูร่างกายและจิตใจ การนอนไม่หลับหรือนอนหลับไม่เพียงพอนั้น จะส่งผลกระทบทั้งต่อสุขภาพร่างกาย อารมณ์และจิตใจ ตลอดจนการทำงานของสมอง โดยจะทำให้รู้สึกเฉื่อยชา ขาดสมาธิในการทำงาน นอกจากนั้นยังอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพอื่นๆ ตามมา อาทิ ภาวะอารมณ์เสีย โรคซึมเศร้า ความจำบกพร่อง หรืออาจนำไปสู่โรคอ้วนและโรคเบาหวานได้ ดังนั้นหากคุณกำลังประสบปัญหานอนไม่หลับ จึงจำเป็นต้องหาทางแก้ปัญหาเพื่อสุขภาพที่ดี

หนึ่งในทางเลือกสำหรับการบรรเทาอาการนอนไม่หลับก็คืออาหารเสริม อาหารเสริมบางชนิดได้รับการศึกษาพบว่ามีความช่วยกระตุ้นภาวะการนอนหลับ และช่วยให้สามารถพักผ่อนได้อย่างเต็มที่มากขึ้น อย่างไรก็ดียังไม่มีหลักฐานสนับสนุนว่าอาหารเสริมเหล่านี้สามารถแก้ไขสาเหตุของปัญหาการนอนหลับได้ แต่สามารถช่วยบรรเทาอาการได้เท่านั้น จึงอาจเหมาะสำหรับใช้ในระยะสั้นหรือใช้เป็นครั้งคราว การคิดว่าอาหารเสริมจะเป็นการแก้ปัญหาระยะยาวนั้นจึงไม่ถูกต้อง

อาหารเสริมที่อาจมีส่วนช่วยในการบรรเทาอาการนอนไม่หลับมีดังต่อไปนี้

เมลาโทนิน (Melatonin)

เมลาโทนินเป็นฮอร์โมนที่ร่างกายสร้างขึ้นเองโดยต่อมไร้ท่อใต้สมอง เพื่อทำหน้าที่ควบคุมรอบการนอนหลับตามวงรอบรอบวัน ในช่วงกลางวันระดับเมลาโทนินในร่างกายจะต่ำ และเมื่อมืดค่ำมา ระดับเมลาโทนินจะเพิ่มสูงขึ้นทำให้รู้สึกง่วงนอน

การรับประทานเมลาโทนินเสริมจึงอาจช่วยให้สามารถนอนหลับได้ง่ายและนอนหลับลึกยิ่งขึ้น โดยเมลาโทนินจัดอยู่ในกลุ่มอาหารเสริมที่ได้รับความนิยมและมีการศึกษาอย่างกว้างขวางสำหรับใช้บรรเทาอาการนอนไม่หลับ อย่างไรก็ตามผู้ที่มีภาวะทางการแพทย์บางอย่าง อาทิ ภาวะต่อมไร้ท่อ ผู้ที่ตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร ก็ควรระมัดระวังการรับประทานเมลาโทนิน และควรปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้งานทุกครั้ง

นอกจากนี้ผลข้างเคียงของเมลาโทนินอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล อาการที่อาจเกิดขึ้นได้แก่ ปวดศีรษะ คลื่นไส้ วิงเวียน งัวเงีย และประจำเดือนมาไม่ปกติ ในผู้หญิง หลักสำคัญของการใช้เมลาโทนินคือ ควรใช้ในขนาดเล็กที่สุดและใช้เป็นระยะสั้นๆ เท่านั้น ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

แกมมา อะมิโนบิวทิริก(GABA)

GABA เป็นชื่อย่อของกรดอะมิโนแกมมา อะมิโนบิวทิริก ซึ่งทำหน้าที่เป็นสารสื่อประสาทที่มีหน้าที่หลักในการช่วยสงบประสาท คลายความตึงเครียด และช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย ด้วยเหตุนี้การรับประทานสารเสริมจาก GABA จึงมีส่วนช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายและนอนหลับได้ดีขึ้น ซึ่ง GABA เป็นอาหารเสริมที่มักถูกนำมาใช้ควบคู่กับเมลาโทนินสำหรับการบรรเทาปัญหาการนอนไม่หลับ

GABA นั้นมีความปลอดภัยค่อนข้างสูง อย่างไรก็ตามไม่ควรใช้ในผู ้ที่มีปัญหาทางระบบประสาท หรือรับประทานร่วมกับยากดประสาทอื่นๆ เนื่องอาจนำไปสู่อาการผิดปกติที่รุนแรงได้ ดังนั้นการปรึกษาแพทย์ก่อนใช้เป็นสิ่งสำคัญ

แมกนีเซียม โพแทสเซียม และสังกะสี

นอกจากอาหารเสริมที่มีส่วนผสมของสารสำคัญๆ เช่นเมลาโทนินหรือ GABA แล้ว แมกนีเซียม โพเเทสเซียม และสังกะสี ถือเป็นแร่ธาตุสำคัญที่มีความเกี่ยวข้องกับการนอนหลับ และอาหารเสริมจากแร่ธาตุเหล่านี้อาจช่วยลดอาการกระวนกระวาย ไม่มีสมาธิ และอาการอื่นๆที่มาจากการนอนไม่พอ

แมกนีเซียมและโพแทสเซียมช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อ และสร้างความผ่อนคลาย ในขณะที่สังกะสีมีบทบาทในการสร้างสารสื่อประสาทที่เกี่ยวข้องกับการนอนหลับ ด้วยเหตุนี้หลายผลิตภัณฑ์อาหารเสริมเพื่อนอนหลับจึงมักมีส่วนผสมจากแร่ธาตุเหล่านี้รวมอยู่ด้วย

สมุนไพร

สมุนไพรบางชนิด สมุนไพรธรรมชาติบางชนิดก็มีสารที่อาจช่วยในการบรรเทาปัญหานอนไม่หลับได้เช่นกัน ได้แก่

• โสมเข้มข้น มีสารช่วยคลายเครียดและผ่อนคลายร่างกาย
• เปลือกผลหม่อน มีสารที่อาจช่วยเพิ่มระดับสารสื่อประสาทที่เกี่ยวข้องกับการนอนหลับ
• โหระพา อาจช่วยให้นอนหลับได้นานขึ้น
• กระชายดำ อาจช่วยให้นอนหลับลึกมากขึ้น

อย่างไรก็ตาม สมุนไพรธรรมชาติเหล่านี้อาจมีผลข้างเคียงหรือปฏิกิริยาระหว่างสารได้ โดยเฉพาะเมื่อใช้ในขนาดสูงหรือใช้เป็นระยะเวลานานจนเกินไป ดังนั้นการปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญทางสมุนไพรเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อไม่ให้เกิดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์

สำหรับการเลือกใช้อาหารเสริมจากแหล่งใดนั้น สิ่งสำคัญคือควรเลือกใช้จากผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพและได้รับการรับรองมาตรฐานการผลิตที่ดี และสำคัญที่สุดคือควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งก่อนการใช้อาหารเสริมใดๆ โดยแพทย์อาจมีคำแนะนำเฉพาะกับตัวผู้ป่วยแต่ละราย เกี่ยวกับชนิด ขนาด วิธีการใช้ และระยะเวลาที่เหมาะสมที่สุด

อย่างไรก็ดี ไม่ว่าจะมีการใช้อาหารเสริมหรือไม่ ก็ไม่ควรมองว่าอาหารเสริมจะเป็นการแก้ไขปัญหาอย่างถาวร แต่เพียงแค่ช่วยบรรเทาอาการนอนไม่หลับชั่วคราวเท่านั้น หากแต่สิ่งสำคัญกว่านั้นก็คือ การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตต่างหากที่จะสามารถแก้ไขปัญหาการนอนไม่หลับได้อย่างยั่งยืน